Atlantis - Građevinarstvo - Drenaža drumova - Karakteristike
Firma CNT d.o.o. je zastupnik australijske firme Atlantis na tržištima Srbije i Crne Gore.
Atlantis drenažni sistemi za dugotrajnost kolovoza
Atlantis-ov sistem pruža idealnu horizontalnu drenažu kolovoza. Zbog svog strukturnog dizajna i visoke nosivosti dozvoljena je ugradnja direktno ispod podloge slojeva kolovoza.Sigurnost na drumovima
Širom sveta, stručnjaci za drumsku sigurnost napominju da je atmosferska voda na drumovima ekstremno opasna i odgovorna za mnoge fatalne nesreće. Kanali su takođe problem jer proizvode zagađenu vodu i doprinose urbanim poplavama.Na drumovima svake godine nastrada hiljade ljudi zbog zastarelog i lošeg projektovanja kanala i drenaža.
Atlantis je analizirao opasnost drumova u Španiji. Preko hiljadu ljudi strada svake godine uglavnom zbog otvorenih drenažnih sistema/kanala. Nezavisne studije su pokazale da je cena sanacije opasnih delova drumova otprilike 1.000.000,00 USD po žrtvi, uz nenadoknadiv emocionalni bol. Dodatno na te tragedije, povećava se rizik da se voda zagadi otrovnim zelenim algama i drugim parazitima i bolestima. Atlantis je sarađivao sa vlastima u Španiji (u Valensiji) i zajednički su implementirali Atlantis-ova rešenja.
Podzemna drenaža drumskih kolovoza i problemi sa smrzavanjem
Iznad nivoa podzemnih voda, voda se kapilarnim efektom uspinje prema gornjim slojevima. Upravo zbog činjenice da je kapilarno podizanje jače ako su pore kanala uže, ovaj efekat još više dolazi do izražaja u sitnozrnastom tlu.U klimatskim zonama u kojima se javlja mraz, kapilarni efekt je od velikog uticaja na sisteme. U kolovoznim konstrukcijama detalji postaju kritični zbog slojeva koji se smrzavaju. Kada je temperatura tla više dana ispod nule, voda u tlu se smrzava. Budući da je zapremina leda veća od zapremina vode, zapremina smrznutog tla se može povećati oko 10%. Drugi, a značajniji efekat je formiranje ledenih kristala u tlu i stvaranje tzv. sočiva leda. U proleće sočiva leda se tope, razmoče tlo, i smanjuju čvrstoću tla. Postavljaju se pitanja: Kako se stvaraju sočiva leda u tlu? Kako se voda penje blizu površine i formira sočiva, ako se pouzdano zna da vode tamo pre zime nije bilo? Prvo, istraživanjem smrznutog tla ustanovljeno je da se sočiva vrlo retko pojavljuju u krupnozrnastim materijalima (šljunku i pesku), a da su brojne u prašinastim materijalima. Drugo, opaženo je i da je važna brzina smrzavanja. Kod naglih smrzavanja, a pre većih snježnih padavina, sočiva je bilo malo. Kod sporijih hlađenja, sočiva su bila brojnija; veća sočiva su bila neposredno iznad nivoa podzemne vode, što je značilo da su prihranjivana iz bliskog izvora vode. Sam proces nastajanja sočiva leda je prilično komplikovan termodinamički proces i povezan je s hemijskim sastavom vode. Ipak, se može izdvojiti: da bi sočiva leda nastala u tlu, trebaju biti ispunjeni sledeći uslovi (iz Nonveiller, 1979):
- tlo mora biti potpuno zasićeno a sočiva leda se formiraju u zoni kapilarnog dizanja
- temperature moraju biti manje od nule u toj zoni, a temperaturni gradijent mali, tako da se voda usisava iz debele zone i sakuplja u sočiva leda
- tlo mora biti sitnozrnasto, a ipak dovoljno propusno da voda može migrirati (kretati se kroz pore)
Zaštitne mjere protiv stvaranja sočiva leda su:
- građevine se moraju temeljiti na većoj dubini od one do koje prodire mraz (u kontinentalnim zonama to je oko 80 cm)
- ispod druma se ugrađuje tamponski sloj od krupnozrnatog materijala koji prekida kapilarno dizanje i preporučuje se ugradnja Atlantis-ovih drenažnih ćelija
- ugrađuje se sloj koji je toplotni izolator da bi se zadržale veće temperature u tlu ispod druma
Pukotine koje naknadno ostaju nakon odmrzavanja uništavaju strukturu tamponskih slojeva u kolovozu i smanjuju kapacitet nosivosti samog kolovoza. Zbog te činjenice bitno je ugraditi Atlantis drenažne ćelije koje su otporne na smrzavanja ili ugraditi antikapilarni sloj ispod same podloge od materijala koji nisu osjetljivi na mraz.